Hiện nay các tổ chức, doanh nghiệp làm trong chuỗi thực phẩm hiện đang áp dụng các hệ thống Quản lý An toàn Thực phẩm nhằm chứng minh cho các khả năng tuân thủ An toàn Thực phẩm cho người tiêu dùng có thể tin tưởng được. Bộ tiêu chuẩn ISO 22000 - Hệ thống An toàn Thực phẩm cho các doanh nghiệp hoạt động xây dựng được hệ thống kiểm soát và đảm bảo thực phẩm an toàn hơn. 

Bộ tiêu chẩn ISO 22000 là tiêu chuẩn Quốc tế được soạn thảo và ban hành bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO. Bằng sự kết hợp giữa hệ thống Quản lý chất lượng ISO 9001 với hệ thống Quản lý An toàn Thực phẩm HACCP nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm ở mọi mức độ khác nhau. Bộ tiêu chuẩn này có đưa ra việc cách một tổ chức của bạn chứng minh được kha năng kiểm soát các mối nguy hại cho việc An toàn và đảm bảo thực phẩm sản xuất được an toàn nhất. 

TIÊU CHUẨN ISO 22000 LÀ GÌ?

Bộ tiêu chuẩn ISO 22000 được ban hành từ Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO dành riêng cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thực phẩm. Bộ tiêu chuẩn này được phát triển và tích lũy kinh nghiệm từ việc áp dụng các khuyến nghị của Ủy ban Codex – Cơ sở dữ liệu về an toàn thực phẩm do Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp thế giới (FAO) và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xây dựng vào năm 1963.

Từ khi được ra măt đầu tiên từ năm 2005 cho đến nay bộ tiêu chuẩn Quốc tế ISO 22000 này có thể được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới. 

Hiện nay, phiên bản 2018 là phiên bản của tiêu chuẩn iso 22000 mới nhất được công bố năm 2018.

CHUỖI TIÊU CHUẨN TRONG ISO 22000 BAO GỒM

Bộ tiêu chuẩn ISO 22000 có bao gồm một hệ thống các tiêu chuẩn con như sau: 

• ISO 22000: 2018: Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm - Yêu cầu đối với bất kỳ tổ chức nào trong chuỗi thực phẩm.
• ISO 22001: Hướng dẫn áp dụng ISO 220001 với các yêu cầu tương tự như ISO 9001 (thay thế isso 15161:2001)
• ISO/TS 22002- 1:2009: Các chương trình tiên quyết về an toàn thực phẩm - phần 1: sản xuất thực phẩm 
• ISO/TS 22002- 2:2013: Các chương trình điều kiện tiên quyết về an toàn thực phẩm - phần 2: phục vụ ăn uống.
• ISO/TS 22002-3:2011: Các chương trình điều kiện tiên quyết về an toàn thực phẩm - phần 3: Trang Trại
• ISO/TS 22002-4:2013: Các chương trình điều kiện tiên quyết về an toàn thực phẩm - phần 4: Đóng gói thực phẩm
• ISO/TS 22003:2013: Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm dành cho các cơ quan cung cấp dịch vụ đánh giá và chứng nhận hệ thống quản lý an toàn thực phẩm
• ISO/TS 22004:2014: Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm - Hướng dẫn áp dụng iso 22000: 2005
• ISO 22005:2007: Truy xuất nguồn gốc trong chuỗi thức ăn và thực phẩm - các nguyên tắc chung và yêu cầu cơ bản đối với thiết kế và triển khai hệ thống
• ISO 22006: Hệ thống quản lý chất lượng - Hướng dẫn áp dụng iso 9002:2000 cho sản xuất cây trồng

Bộ tiêu chuẩn ISO 22000 - Hệ thống Quản lý An toàn Thực phẩm với phiên bản mới nhất là năm 2018 cũng được sử dụng trong các chương trình chứng nhận Hệ thống An toàn Thực phẩm.  FS22000, FS22000 là chương trình được phê duyệt sáng kiến an toàn thực phẩm toàn cầu (GFSI). Năm 2024 này các tổ chức tại Việt Nam có xu hướng chuyển đổi từ hệ thống HACCP lên ISO 22000 nhằm nâng cao hệ thống Quản lý An toàn Thực phẩm cho doanh nghiệp mình. 

TẦM QUAN TRỌNG CỦA BỘ TIÊU CHUẨN ISO 22000:2018?

Tiêu chuẩn ISO 22000:2018 được áp dụng có đưa ra những yêu cầu của một hệ thống Quản lý An toàn Thực phẩm ISO 22000. Hệ thống này có một vai trò khá quan trọng như sau: 

• Bộ tiêu chuẩn ISO 22000 có được thiết lập một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm cho các doanh nghiệp. 
• Việc xây dựng cũng như áp dụng ISO 22000:2018 có đưa ra cho các hệ thống quản lý An toàn thực phẩm có thể giúp cho các tổ chức, doanh nghiệp quản lý tốt được hệ thống An toàn Thực phẩm. 
• Bộ tiêu chuẩn ISO 22000 cung cấp cơ sở và nguyên tắc để giải quyết các nguy cơ có thể gây mất an toàn thực phẩm
• Giảm chi phí cho việc nộp phạt, bồi thường hoặc thu hồi sản phẩn phẩm
• Chứng nhận ISO 22000 là bằng chứng để tạo dựng lòng tin nơi khách hàng và các đối tác
• Thúc đẩy tăng trưởng, nâng cao doanh thu, mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh

Sự khác nhau giữa ISO 22000 và HACCP

ĐỐI TƯỢNG CỦA TIÊU CHUẨN ISO 22000:2018

Tất cả các bên liên quan trực tiếp và gián tiếp trong chuỗi thực phẩm, bất kể quy mô và vị trí địa lý đều có thể sử dụng bộ tiêu chuẩn ISO 22000. Cụ thể, các nhà sản xuất và chế biến, nhà cung cấp dịch vụ, nhà điều hành vận tải và nhà thầu phụ, kho bãi và phân phối, cửa hàng bán lẻ và dịch vụ thực phẩm, cũng như các tổ chức liên quan chặt chẽ như nhà sản xuất thiết bị, bao bì, sản phẩm tẩy rửa, phụ gia và thành phần đều là đối tượng của tiêu chuẩn ISO 22000:2018.

Hiện nay các tổ chức, doanh nghiệp cùng các bên liên quan tiến hành gián tiếp trong một hệ thống chuỗi cung ứng thực phẩm. Không bất chấp các quy mô và vị trí địa lý đều có thể sử dụng bộ tiêu chuẩn ISO 22000. Các nhà sản xuất và chế biến cũng như cung cấp các 

Các hệ thống hoặc mô hình doanh nghiệp có thể được tiến hành áp dụng ISO 22000 như sau: 

• Doanh nghiệp sản xuất thực phẩm: Bao gồm các nhà máy chế biến thực phẩm, nhà máy sản xuất đồ uống, nhà máy đóng hộp, nhà máy sản xuất thực phẩm đông lạnh và các nhà máy sản xuất thực phẩm khác.
• Công ty vận chuyển và lưu trữ thực phẩm: Bao gồm các công ty vận chuyển và kho lưu trữ thực phẩm để đảm bảo an toàn và chất lượng của sản phẩm trong quá trình vận chuyển và lưu trữ.
• Nhà hàng và dịch vụ ăn uống: Bao gồm các nhà hàng, khách sạn, quán ăn, quán cà phê và các dịch vụ ăn uống khác.
• Cửa hàng bán lẻ thực phẩm: Bao gồm siêu thị, cửa hàng tạp hóa, cửa hàng bán lẻ thực phẩm và các điểm bán lẻ khác cung cấp sản phẩm thực phẩm cho người tiêu dùng.
• Các tổ chức liên quan đến thực phẩm: Bao gồm các tổ chức nghiên cứu, phòng thí nghiệm kiểm tra thực phẩm, các cơ quan quản lý thực phẩm và các tổ chức liên quan đến an toàn thực phẩm.

Hiện nay trong năm 2024 có thể thấy được rằng có khá nhiều mô hình doanh nghiệp và tổ chức lớn nhỏ tại Việt Nam có chọn lựa và áp dụng Hệ thống An toàn Thực phẩm theo bộ tiêu chuẩn ISO 22000 cũng như mang lại được khá nhiều sự thành công cho Doanh Nghiệp của mình. 

NGUYÊN TẮC CỦA HỆ THỐNG QUẢN LÝ AN TOÀN THỰC PHẨM THEO TIÊU CHUẨN ISO 22000 LÀ GÌ ?

Sự tồn tại của các mối nguy trong quy trình sản xuất, kinh doanh ảnh hưởng tới an toàn thực phẩm. Do đó, việc kiểm soát chặt chẽ chuỗi thực phẩm là rất cần thiết. Tiêu chuẩn ISO 22000:2018 hệ thống quản lý an toàn thực phẩm đề cập tới các nguyên tắc quản lý sau đây:

1. Hướng vào khách hàng

Với những người tiêu dùng chính là đối tượng sử dụng sản phẩm thực phẩm nên các quy trình sản xuất và kinh doanh cần phải đề cao được tốt nhất các yêu cầu của việc đảm bảo chất lượng và an toàn với người sử dụng. 

2. Sự lãnh đạo

Với việc xây dựng một hệ thống Quản lý An toàn thực phẩm bạn có thể đạt được chuẩn có thể giúp bạn không thể thiếu được sự lãnh đạo của ban quản lý. Tổ chức của bạn cần tiến hành các hoạt động cao nhất của tổ chức và bạn phải có trách nhiệm cam kết cũng như tuyên bố về sự tuân thủ nhằm dẫn dắt tổ chức của bạn theo đúng như quy định. 

3. Sự tham gia của mọi người

Hệ thống Quản lý An toàn Thực phẩm theo bộ tiêu chuẩn ISO 22000 cũng sẽ tiến hành không thể phát huy được tối đa các hiệu quả nếu như không có sự chung tay góp sức của mỗi một thành viên. Với những nguy cơ có thể xuất hiện tiềm ẩn trong mọi công đoạn sản xuất cho mọi người và các thành viên đều cần phải am hiểu và tuân thủ các quy định đã có được ban hành. 

4. Tiếp cận theo quá trình

Hiện nay trong Hệ thống An toàn Thực phẩm ISO 22000:2018 có thể giúp đảm bảo được An toàn Thực phẩm và được coi như một cách tiếp cận theo quá trình. Kết quả thực hiện ở đây có thể được hiểu chính là một sự phf hợp với các chính sách An toàn Thực Phẩm một cách hiệu quả nhất. Tổ chức có thể thực hiện nguyên tắc này bằng cách sử dụng chu trình PDCA kết hợp với tư duy dựa trên rủi ro để nắm bắt cơ hội và ngăn chặn các hệ quả không mong muốn.

5. Cải tiến

Trong nguyên tắc này có đưa ra những yêu cầu về cải tiến. Không chỉ cần duy trì những thế mạnh mà tổ chức cần phải được nỗ lực đảm bảo cải tiến một cách không ngừng. Việc này cần thiết phải khiến cho việc đáp ứng được sự thay đổi của tình hình thực tế nhằm tránh trở nên lạc hậu. Việc thực hiện tốt việc cải tiến hiệu quả cung sẽ giúp cho các tổ chức không bị dậm chân tại chỗ và luôn hướng về phía trước. 

6. Quyết định dựa trên bằng chứng

Không vội vàng đưa ra quyết định, không quyết định theo ý chí chủ quan, mọi quyết định đều phải được đưa ra dựa trên bằng chứng, tức là dựa vào thực tế khách quan hoặc kiến thức khoa học đã qua kiểm chứng, như vậy mới đảm bảo được tính chính xác, phù hợp và khả thi của quyết định.

7. Quản lý mối quan hệ

Việc hiện nay các tổ chức, doanh nghiệp có hoạt động trong một chuỗi cung ứng thực phẩm cần phải chú trọng tới việc quan hệ giữa các tổ chức và khách hàng có liên quan. Bạn cần đảm bảo xem xét và giúp quản lý mối quan hệ này là một cách hài hòa và giúp giảm thiểu sự xung đột về mặt lợi ích. 

Bộ tài liệu Tiêu chuẩn ISO 22000:2018 PDF

NỘI DUNG CỦA BỘ TIÊU CHUẨN ISO 22000 LÀ GÌ?

1. Phạm vi áp dụng

2. Tài liệu viện dẫn

3. Thuật ngữ và định nghĩa

4. Bối cảnh của tổ chức

• Hiểu rõ tổ chức và bối cảnh của tổ chức: Tổ chức phải xác định các vấn đề bên ngoài và nội bộ liên quan đến mục đích của tổ chức và ảnh hưởng của chúng đến khả năng đạt được kết quả dự kiến của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm
• Hiểu được nhu cầu và mong đợi của các bên liên quan: Tổ chức phải xác định, xem xét và cập nhật thông tin có liên quan đến các bên quan tâm và yêu cầu của họ theo hệ thống iso 22000
• Xác định phạm vi của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm: Tổ chức phải xác định ranh giới và khả năng áp dụng hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Phạm vi phải xác định cụ thể các sản phẩm và dịch vụ, quá trình và địa điểm sản xuất được đưa vào hệ thống quản lý an toàn thực phẩm
• Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm: Tổ chức phải thiết lập, áp dụng, duy trì, cập nhật và cải tiến liên tục HTQL ATTP, bao gồm các quá trình cần thiết và tương tác giữa các quá trình, phù hợp với các yêu cầu của tiêu chuẩn này.

5. Lãnh đạo

• Sự lãnh đạo và cam kết: Đảm bảo chính sách và mục tiêu của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm phù hợp với định hướng chiến lược của tổ chức; đảm bảo các nguồn lực cần thiết; Đảm bảo tích hợp các yêu cầu hệ thống quản lý an toàn thực phẩm vào các quá trình hoạt động chủ chốt của tổ chức; Truyền đạt đầy đủ các thông tin cho nhân viên; Đảm bảo đánh giá, duy trì, cải tiến hệ thống quản lý an toàn thực phẩm
• Chính sách: Thiết lập và truyền đạt chính sách an toàn thực phẩm
• Vai trò của tổ chức, trách nhiệm và quyền hạn: Lãnh đạo cao nhất phải đảm bảo rằng trách nhiệm và quyền hạn đối với các vai trò liên quan được xác định, truyền đạt và thấu hiểu trong tổ chức; Trưởng nhóm an toàn thực phẩm phải hỗ trợ Lãnh đạo cao nhất trong việc triển khai các hoạt động và báo cáo lại kết qyar thực hiện; Tất cả mọi người đều phải có trách nhiệm báo cáo các vấn đề liên quan đến hệ thống quản lý an toàn thực phẩm cho người được chỉ định.

6. Hoạch định

• Giải quyết các nguy cơ và nắm bắt các cơ hội
• Mục tiêu của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm và hoạch định để đạt được mục tiêu
• Hoạch định các thay đổi: Khi cần thiết phải thay đổi hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, bao gồm cả những thay đổi về nhân sự

7. Công tác hỗ trợ

• Các nguồn lực: Nhận sự; Cơ sở hạ tầng; Môi trường làm việc; Các yếu tố phát triển bên ngoài của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm; Kiểm soát các quá trình, sản phẩm hoặc dịch vụ được bên ngoài cung cấp
• Năng lực: Xác định năng lực của thành viên tổ chức và các bên liên quan và đảm bảo năng lực của những đối tượng này phù hợp với hệ thống; Cần triển khai đào tạo và đánh giá năng lực khi cần thiết
• Nhận thức: Tổ chức phải đảm bảo các thành viên của mình có nhận thức đầy đủ về chính sách, mục tiêu, những gì cần làm và hậu quả của việc không tuân thủ
• Truyền thông: Trao đổi thông tin với bên ngoài và nội bộ
• Thông tin dạng văn bản: Tạo và cập nhật văn bản; Kiểm soát thông tin dạng văn bản

8. Vận hành

• Hoạch định và kiểm soát hoạt động: Thiết lập tiêu chí; Kiểm soát theo tiêu chí; Lưu trữ thông tin dạng văn bản để chứng minh sự tuân thủ
• Chương trình tiên quyết (PRP): Tổ chức phải thiết lập, áp dụng, duy trì và cập nhật PRP để ngăn ngừa hoặc giảm chất ô nhiễm (bao gồm cả mối nguy về an toàn thực phẩm) trong sản phẩm, quá trình chế biến sản phẩm và môi trường làm việc.
• Hệ thống truy xuất nguồn gốc: xem xét mối liên quan của các lô nguyên vật liệu, thành phần và sản phẩm trung gian với sản phẩm cuối cùng; Xác định được quy trình sản xuất và phân phối sản phẩm
• Chuẩn bị sẵn sàng và giải quyết tình huống khẩn cấp: Cập nhật các yêu cầu luật định; Duy trì trao đổi thông tin nội bộ và bên ngoài; Hành động kịp thời; Kiểm tra thủ tục định kỳ; Lưu trữ hồ sơ sau sự cố
• Kiểm soát mối nguy: Các bước sơ bộ để phân tích mối nguy; Phân tích mối nguy; Xác nhận hiệu lực các biện pháp kiểm soát và phối hợp các biện pháp kiểm soát; Kế hoạch kiểm soát mối nguy
• Cập nhập thông tin xác định các PRP và kế hoạch kiểm soát mối nguy: các đặc tính của nguyên liệu, thành phần và vật liệu tiếp xúc với sản phẩm, sản phẩm cuối cùng; Mục đích sử dụng; Lưu đồ và mô tả các quá trình và môi trường sản xuất.
• Kiểm soát việc giám sát và đo lường: Tổ chức phải cung cấp bằng chứng cho thấy các phương pháp đo và phương pháp giám sát và thiết bị sử dụng đã phù hợp cho các hoạt động giám sát và đo lường liên quan đến PRP và kế hoạch kiểm soát mối nguy.
• Thẩm tra liên quan đến các PRP và kế hoạch kiểm soát mối nguy: Thẩm tra; Phân tích kết quả của hoạt động thẩm tra
• Kiểm soát sự không phù hợp của sản phẩm và quá trình: Khắc phục; Hành động khắc phục; Xử lý các sản phẩm không an toàn tiềm ẩn; Thu hồi

9. Đánh giá hiệu suất

• Giám sát, đo, phân tích và đánh giá
• Tiến hành đánh giá nội bộ
• Xem xét của lãnh đạo về đầu vào và đầu ra

10. Cải tiến

• Sự không phù hợp và hành động khắc phục
• Cải tiến liên tục
• Cập nhật hệ thống quản lý an toàn thực phẩm

Các bước xây dựng hệ thống quản lý thực phẩm theo tiêu chuẩn ISO 22000:2018

LỢI ÍCH KHI DOANH NGHIỆP CÓ ĐƯỢC CHỨNG NHẬN ISO 22000:2018

Một khi Doanh Nghiệp, Cơ Sở Sản Xuất thực phẩm của bạn đã áp dụng hệ thống ISO 22000 sẽ được khách hàng, đối tác nhìn nhận rằng doanh nghiệp, cơ sở thực phẩm có khả năng quản lý an toàn thực phẩm đạt chuẩn quốc tế. Đây cũng là cách doanh nghiệp có thể tạo lợi thế cạnh tranh và dễ dàng được chấp nhận hơn khi muốn thực hiện thương mại quốc tế, đặc biệt là khi muốn tiếp cận các thị trường khó tính.

Một khi doanh nghiệp, tổ chức sản xuất thực phẩm của bạn cần tiến hành áp dụng Hệ thống Quản lý An toàn Thực phẩm theo ISO 22000. Với đối tác của mình nhìn nhận rằng doanh nghiệp có khả năng Quản lý An toàn Thực phẩm của bạn đạt chuẩn Quốc tế. 

Hiện nay tại Việt Nam có khá nhiều tổ chức, doanh nghiệp cho áp dụng bộ tiêu chuẩn ISO 22000 nhất là các tổ chức thực phẩm. Việc áp dụng này mang đến cho tổ chức của bạn những lợi ích như sau:

• Đảm bảo an toàn thực phẩm: Với việc xây dựng hệ thống tiêu chuẩn ISO 22000 mang đến cho doanh nghiệp kiểm soát được các yếu tố an toàn thực phẩm. Từ đó bạn có thể kiểm soát được giúp tổ chức xác định, đánh giá và kiểm soát các yếu tố có liên quan đến an toàn thực phẩm trong toàn bộ quá trình sản xuất, vận chuyển và cung ứng thực phẩm.
  
• Nâng cao chất lượng sản phẩm: Tiêu chuẩn ISO 22000 tập trung vào việc quản lý chất lượng trong toàn bộ chuỗi cung ứng thực phẩm. Điều này giúp tổ chức cải thiện quy trình sản xuất, kiểm soát chất lượng nguyên liệu và công nghệ sản xuất, từ đó nâng cao chất lượng tổng thể của sản phẩm thực phẩm.
  
• Tăng cường tuân thủ quy định: Nhờ việc áp dụng hệ thống tiên tiến và bài bản giúp cho Doanh Nghiệp tuân thủ đúng theo quy định về việc đảm bảo An toàn Thực phẩm từ đó tránh các rủi ro pháp lý, truy cứu trách nhiệm và duy trì uy tín của tổ chức.
  
• Tạo lòng tin và tăng cường hợp tác: ISO 22000 cung cấp một khung pháp lý và công cụ để tổ chức chứng minh khả năng của mình trong việc đảm bảo an toàn thực phẩm. Điều này giúp tạo lòng tin từ phía khách hàng, đối tác và cơ quan quản lý, tăng cường hợp tác trong chuỗi cung ứng thực phẩm và mở rộng thị trường tiềm năng.

Bên cạnh đó Hệ thống Quản lý An toàn Thực phẩm theo Hệ thống An toàn Thực phẩm ISO 22000 có thể giúp mang lại được cho doanh nghiệp một hệ thống hoàn chỉnh cho việc Quản lý Sản xuất hay Kinh doanh của Doanh Nghiệp. Đó có thể là sự thay thế cho các bộ tiêu chuẩn khác nhau về Quản lý An toàn Thực phẩm khác như GMP, HACCP, EUROGAP, BRC, SQF, IFS…

>>> HACCP hay Hệ thống ISO 22000: Nên áp dụng cái nào trong Doanh Nghiệp 

Hãy liên hệ với KNA để được CHỨNG NHẬN ISO 22000 toàn quốc tốt nhất.

• Thông tin liên hệ: Công ty TNHH Chứng Nhận KNA
• Trụ sở chính: Tầng 11, Tòa nhà Ladeco, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội.
• Chi Nhánh: Tầng 2, tòa nhà Thủy Lợi 4, 102 Nguyễn Xí, Phường 26, Quận Bình Thạnh, TPHCM.
  
• Tell: 093.2211.786 – 02438.268.222
• Email: salesmanager@knacert.com Website: www.knacert.com.vn